Andrzej Rogoziński

---

Życiorys

Andrzej Rogoziński to postać, która znacząco wpłynęła na życie religijne i społeczne w regionie. Rozpoczął swoją drogę edukacyjną od ukończenia szkoły elementarnej w Sochaczewie, a następnie kontynuował naukę w Seminarium Metropolitalnym Warszawskim. 19 stycznia 1902 roku uzyskał święcenia kapłańskie, co otworzyło przed nim nowe możliwości w służbie kościelnej. Jego pierwszą posługą była rola wikarego w Nowo-Mińsku, a następnie kapelana w szpitalu psychiatrycznym w Tworkach. W marcu 1903 roku objął stanowisko wikarego w Kutnie.

10 sierpnia 1904 roku, Rogoziński rozpoczął pracę jako wikary w parafii Podwyższenia św. Krzyża w Łodzi. W czasie swojej działalności w Łodzi, zainicjował powstanie bractwa religijnego – Łódzkiego Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich „Demokracja Chrześcijańska”. Zostało ono założone w odpowiedzi na działanie ks. Jana Albrechta, który w 1906 roku powołał Stowarzyszenie Robotników Chrześcijańskich. Celem tej organizacji była pomoc robotnikom w ich protestach podczas rewolucji 1905 roku, co odróżniało ją od innych grup chrześcijańskich, które nie popierały takich działań.

Organizacja pod nadzorem Rogozińskiego zajmowała się także pośrednictwem pracy, prowadzeniem biblioteki, orkiestry oraz szkółki dla dzieci. Mimo że cieszył się on popularnością w środowisku robotniczym, jego działania wzbudzały nieufność wśród hierarchów kościelnych. W październiku 1906 roku, z powodu wewnętrznych konfliktów związanych z unifikacją jego organizacji z innym łódzkim stowarzyszeniem, Rogoziński został przeniesiony do Warszawy, gdzie objął stanowisko wikarego w parafii św. Aleksandra w Warszawie.

Jego zwolennicy zainicjowali kampanię w obronie założyciela, co wywołało kontrowersje wśród katolików. Chociaż Rogoziński został przeniesiony, nie zrezygnował z działalności w Łodzi. Konfrontował się ze stanowiskiem środowisk socjalistycznych oraz lokalnych organizacji chrześcijańskich, które odrzucały jego ideę, a organizacja szybko traciła na znaczeniu, aż została rozwiązana w marcu 1914 roku.

W kwietniu 1907 roku, objął parafię w Wierzbnie, a następnie w marcu 1908 roku przeniesiono go do parafii w Lesznie, jednak z powodu jego zaangażowania w działalność społeczną w Łodzi, nie przyjął roli administratora. W lipcu 1908 roku został proboszczem w Miłonicach, jednak w grudniu 1914 roku opuścił miejscowość z powodu działań wojennych związanych z I wojną światową.

W latach 1915–1932 pełnił rolę proboszcza w Kołacinku, Domaniewie oraz Szczawinie. Powrócił do Łodzi w listopadzie 1932 roku, gdzie podjął działalność społeczno-polityczną. Nie sposób pominąć faktu, że tego samego roku Sąd Okręgowy w Łodzi wszczął postępowanie przeciwko niemu z powodu wygłaszanych z ambony antyrządowych poglądów. W 1934 roku został kandydatem na radnego Rady Miejskiej w Łodzi, lecz biskup diecezji łódzkiej zakazał mu udziału w wyborach oraz działalności przedwyborczej, co zmusiło Rogozińskiego do wycofania swojej kandydatury.

W czerwcu 1934 roku objął stanowisko rektora kościoła filialnego w Grotnikach, a w lipcu 1935 roku został wikariuszem parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Łodzi. Niestety, 6 października 1941 roku został aresztowany przez Niemców i przewieziony do obozu przesiedleńczego w Konstantynowie. Jego los zakończył się w obozie koncentracyjnym w Dachau, gdzie nadano mu numer obozowy 28160. Zatrzymywany był tam do 30 października 1941 roku, a następnie 20 maja 1942 roku w transporcie inwalidów przewieziono go do Hatheim w Alkoven, gdzie został tragicznie zamordowany w komorze gazowej.

Publikacje

Andrzej Rogoziński to postać, która pozostawiła po sobie wiele znaczących publikacji. Jego wkład w literaturę i społeczną działalność jest dostrzegalny w licznych dziełach, które odzwierciedlają zarówno jego osobiste doświadczenia, jak i szeroki kontekst historyczny. Oto niektóre z jego najważniejszych prac:

• wspomnienia z okazji 25-lecia rozpoczęcia pierwszej pracy organizacyjnej społeczno-oświatowej w Królestwie Polskiem (1929),
• wspomnienia i wspólne przeżycia ks. Andrzeja Rogozińskiego z łodzianami z okazji trzydziestolecia pracy społeczno-narodowej (1934),
• karta mego życia w Łodzi (1934).

---

Oceń: Andrzej Rogoziński

---