Kościół św. Stanisława w Siedlcach

---

Układ kościoła

Kościół św. Stanisława w Siedlcach jest wyjątkową budowlą, której struktura została zaprojektowana na planie prostokąta, w stylu bazylikowym. Fasada budynku składa się z dwóch kondygnacji, które są poprzedzone pięknym portykiem kolumnowym w stylu toskańskim, na którym wznosi się balkon.

Wnętrze kościoła obejmuje nawę główną oraz wianek kaplic po bokach, które tworzą nawę boczną. Do tego dochodzi prezbiterium, dwie zakrystie, chór oraz dwie loże, które znajdują się nad zakrystiami. W prezbiterium można podziwiać obrazy czterech ewangelistów z szacownej kolekcji Ossolińskich. Warto również zwrócić uwagę na ołtarze boczne, w których umieszczono obrazy Szymona Czechowicza.

Ołtarz

Ołtarz w kościele posiada murowaną konstrukcję, która powstała według wizji Stanisława Zawadzkiego. Jego aranżacja bogato zdobiona jest sześcioma kolumnami okrągłymi, co dodaje mu monumentalności i elegancji.

Na szczycie ołtarza znajduje się przedstawienie Opatrzności Bożej, ukazane w promieniach i otoczone obłokami, co wprowadza duchowy klimat do wnętrza. W centralnej części ołtarza zauważamy wnękę, w której umieszczony jest obraz Matki Boskiej z dzieciątkiem, znany jako Matka Boska Śnieżna lub Salus Pupuli Romanus. Obraz ten został przeniesiony z wcześniejszego, drewnianego kościoła, co podkreśla jego historyczne znaczenie.

Obraz ten jest zasłaniany przez przedstawienie Trójcy Świętej, które dopełnia całość tej imponującej kompozycji, nadając jej dodatkowego duchowego wymiaru.

Historia

Kościół św. Stanisława, wzniesiony w latach 1740–1749, zrealizowany został dzięki staraniom Kazimierza oraz Izabeli z Morsztynów Czartoryskiej. Projektantem budowli był Antoni Solar oraz jego zespół, który za swoją pracę otrzymał 22 tys. zł polskich. Nadzór nad realizacją prowadził warszawski murator Henryk Szultz.

W roku 1750 kościół zyskał dodatkową ornamentykę dzięki pracy Antoniego Herliczki, który stworzył malowidła al fresco na ołtarzu głównym oraz czterech bocznych ołtarzach w kaplicach, wzorując się na freskach z farnego kościoła w Węgrowie. Po czterech latach freski zostały zastąpione obrazami namalowanymi przez Szymona Czechowicza. Ostateczna konsekracja świątyni miała miejsce 14 października 1753 roku, kiedy to biskup Antoni Ostrowski, sufragan krakowski, poświęcił kościół.

W latach 90. XX wieku, przeprowadzono wiele prac konserwatorskich, które obejmowały m.in. wymianę tabernakulum, oraz montaż marmurowych ołtarza i ambony. Stare drewniane elementy przeniesiono do kaplicy M.B. Kodeńskiej. Również wymieniono stolarkę drzwiową oraz zainstalowano nowe kraty.

W 2007 roku nastąpił remont ołtarza głównego, a w 2010 przeprowadzono gruntowne prace renowacyjne całej świątyni. Obejmowały one zarówno malowanie wnętrza, jak i tynkowanie części zewnętrznych ścian oraz remont schodów. W 2013 roku wykonano renowację posadzki, co przyczyniło się do poprawy estetyki i funkcjonalności tego zabytkowego obiektu.

Brama

W sąsiedztwie kościoła, przy ulicy Starowiejskiej, można zobaczyć pozostałości skrzydeł bocznych dawnej bramy, która była częścią dzwonnicy. Pierwotnie miała ona formę łuku triumfalnego z trzema charakterystycznymi arkadami.

Wznoszenie bramy było realizowane na zlecenie Michała Fryderyka Czartoryskiego w latach 1773–1776, przypuszczalnie według projektu słynnego architekta Szymona Bogumiła Zuga. W późniejszych latach, podczas I wojny światowej, Rada Miejska nadała dzwonnicy imię Bramy księżnej Ogińskiej, co miało miejsce w kontekście lokalnej historii i tradycji.

Niestety, w dniach 10-13 maja 1941 roku, brama została rozebrana przez Niemców, gdyż utrudniała przejazd pojazdów pancernych. Dziś z całej konstrukcji pozostały jedynie skrzydła boczne, które zawierają niewielkie pomieszczenia użytkowe, świadectwo przygód tej niegdyś okazałej budowli.

---

Oceń: Kościół św. Stanisława w Siedlcach

---