Antoni Auleitner

---

Życiorys

Antoni Auleitner był synem Antoniego oraz Marianny z Białostockich. Swoją edukację rozpoczął w szkole wydziałowej pijarów w Łukowie, a następnie kontynuował studia na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie również uczęszczał do Szkół Szczegółowych Leśnictwa.

Od grudnia 1821 roku, Auleitner związał się z administracją lasów rządowych Królestwa Polskiego. Rozpoczął pracę jako praktykant w kancelarii nadleśniczego naczelnego, a z czasem awansował na adiunkta odpowiedzialnego za urządzanie lasów. Lata 1832-1835 spędził poza administracją, co może być efektem jego zaangażowania w powstanie listopadowe, w czasie którego udzielał pomocy powstańcom. Po powrocie do służby pełnił między innymi funkcję nadleśniczego w leśnictwie we Włocławku, gdzie pracował do 1841 roku, kiedy to został „karnie oddalony”. Następnie kierował leśnictwem w Warszawie w latach 1853–1858 oraz pełnił rolę asesora przy rządzie gubernialnym radomskim oraz asesora w rządzie gubernialnym Warszawy. Ostatecznie przeszedł na emeryturę w styczniu 1867 roku. Jego grób znajduje się na warszawskich Powązkach.

W międzyczasie, gdy pracował w administracji lasów rządowych, Auleitner angażował się również w leśnictwo prywatne, a jego działalność nie ustała nawet po przejściu na emeryturę. W 1862 roku, porównując metody zarządzania leśnictwem publicznym i prywatnym, opracował krytyczny memoriał, w którym zwrócił uwagę na niższy standard gospodarki leśnej w sektorze publicznym oraz na konieczność wprowadzenia reform. W ramach swojej działalności opublikował szereg prac dotyczących leśnictwa. Jego publikacja **Gospodarstwo leśne, czyli proste zasady hodowania, urządzania i ochrony lasów** oraz korzystnego z nich użytkowania, spotkała się z szerokim uznaniem, szczególnie w kontekście lasów prywatnych, co zyskało aprobatę wśród właścicieli ziemiańskich oraz leśniczych. Wydanie tej pozycji miało miejsce w 1845 roku i bazowało nie tylko na osobistych doświadczeniach autora, ale także na literaturze fachowej, w szczególności niemieckiej. Dwa lata później, w 1853 roku, publikacja doczekała się drugiego wydania.

Dodatkowo, Auleitner pisał i publikował różnorodne artykuły na łamach takich czasopism jak „Korespondent Rolniczy, Handlowy i Przemysłowy” (dodatek do „Gazety Codziennej”), „Gazeta Rolnicza”, „Przegląd Leśniczy”, „Tygodnik Rolniczy”, „Sylwan” oraz „Roczniki Gospodarstwa Krajowego”. Ponadto, od 1851 do 1898 roku był członkiem korespondentem Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, co dodatkowo wzbogaciło jego dorobek intelektualny oraz wpływ na rozwój leśnictwa w Polsce.

Publikacje

Antoni Auleitner jest autorem wielu znaczących prac dotyczących leśnictwa. Jego publikacje to:

• Uwagi nad wartością lasów („Sylwan”, 1830),
• Rzut oka na gospodarstwo obecne w lasach ziemiańskich w Polsce i na przyszłe ich urządzenie („Rocznik Gospodarstwa Krajowego”, 1844),
• O szkodliwych skutkach zaniedbania dozoru leśnego i wpływie pańszczyzny na stan lasów prywatnych („Rocznik Gospodarstwa Krajowego”, 1849),
• Środki praktyczne zagospodarowania lasów prywatnych („Rocznik Gospodarstwa Krajowego”, 1858),
• O potrzebie intensywnego leśnego gospodarstwa i zarazem oszczędnego obchodzenia się z drzewem wobec kopalń i torfu („Tygodnik Rolniczy”, 1879).

W dodatku, Auleitner współpracował z Encyklopedią rolnictwa, gdzie przygotował zagadnienia związane z ochroną i urządzaniem lasów. W poznańskim „Przeglądzie Leśniczym” opublikował również zarys historii lasów rządowych w Królestwie Polskim w 1876 roku.

Obywatel Warszawy zmarł w starszym wieku, mając 97 lat. Jego pasja do leśnictwa przekazana została synowi Wacławowi, który także podążył śladami ojca jako leśnik.

---

Oceń: Antoni Auleitner

---