Włodzimierz Jastrzębski, urodzony 3 września 1939 roku w Siedlcach, zapisał się na trwałe w historii polskiej nauki i publicystyki. Zmarł 26 stycznia 2024 w Bydgoszczy, pozostawiając po sobie znaczący dorobek.
Był on wybitnym historykiem, a jego praca akademicka obejmowała szereg funkcji, w tym stanowisko szefa Instytutu Historii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego od 1996 do 2003 roku. Równocześnie pełnił rolę dziekana Wydziału Humanistycznego UKW, gdzie z oddaniem rozwijał kierunki humanistyczne.
Jastrzębski nie tylko wyróżniał się w dziedzinie historii, ale także miał pasję do szachów, co świadczy o jego szerokich zainteresowaniach i intelektualnej wszechstronności.
Życiorys
W 1963 roku Włodzimierz Jastrzębski złożył egzaminy końcowe na Wydziale Historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, uzyskując tytuł magistra. Już pięć lat później, w 1968 roku, zdobył tytuł doktora, a w 1977 roku, na podstawie pracy zatytułowanej Polityka narodowościowa w okręgu Rzeszy Gdańsk – Prusy Zachodnie w latach 1939-1945, obronił habilitację w Instytucie Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od 1990 roku był profesorem, a w 1993 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego.
W czasie swojej kariery naukowej Włodzimierz Jastrzębski odbył staże w prestiżowych instytucjach, takich jak Archiwum Federalne w Koblencji oraz Instytut Historii Najnowszej w Monachium. Wziął także udział w badaniach w archiwach i bibliotekach w takich miastach jak Poczdam, Kassel, Marburg oraz Moskwa.
Za swoje zasługi został odznaczony licznymi wyróżnieniami, w tym Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Odznaką Honorową za Zasługi dla Miasta Bydgoszczy. Był również aktywnym członkiem różnych organizacji, takich jak Polskie Towarzystwo Historyczne oraz Bydgoskie Towarzystwo Naukowe.
Jastrzębski wniósł ogromny wkład do polskiej historiografii, będąc autorem kilkudziesięciu książek oraz setek prac naukowych i popularnonaukowych. Jego dorobek obejmuje także hasła w Słowniku biograficznym działaczy polskiego ruchu robotniczego. W trakcie swojej kariery mentorskiej pomógł w zdobyciu dyplomu kilkuset magistralnym oraz kilku doktoratom.
Jednym z jego zainteresowań były szachy. Początkowo reprezentował klub AZS UKW Bydgoszcz, a później przyjął barwy klubu OSiR Tuchola, z którym w sezonie 2017/2018 zdołał zdobyć awans do III ligi Drużynowych Mistrzostw Polski w województwie kujawsko-pomorskim. W tej dziedzinie szachowej posiadał II kategorię szachową.
Kariera zawodowa
Włodzimierz Jastrzębski to postać, której kariera zawodowa odzwierciedla jego zaangażowanie i pasję do historii. Jego droga zawodowa obejmowała wiele istotnych ról w edukacji oraz instytucjach naukowych, na przykład:
- 1963-1966 – asystent w Regionalnej Pracowni Naukowo-Badawczej Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego,
- 1966-1970 – pracownik Referatu Historii Partii KW PZPR w Bydgoszczy,
- 1970-1973 – adiunkt i kierownik w Zakładzie Historii Wyższej Szkoły Nauczycielskiej w Bydgoszczy,
- 1973-1975 – zastępca dyrektora Instytutu Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych w Bydgoszczy,
- 1975-1988 – kierownik Zakładu Historii i Nauk Politycznych Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy,
- 1978-1981 i 1984-1988 – zastępca dyrektora Instytutu Nauk Społecznych,
- 1981-1984 – prorektor ds. studenckich Wydziału Humanistycznego Akademii Bydgoskiej,
- 1990-1996 – dziekan Wydziału Humanistycznego,
- 1996-2024 – dyrektor Instytutu Historii Akademii Bydgoskiej, obecnie Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
Ta imponująca lista osiągnięć i zajmowanych stanowisk świadczy o jego nieustannej dążności do rozwoju naukowego oraz edukacji w regionie.
Wybrane publikacje
Oto wybrane dzieła Włodzimierza Jastrzębskiego, które pokazują jego wkład w historiografię i badania nad dziejami Polski, zwłaszcza w kontekście lokalnym i wojennym.
- Bronisław Dembiński (1858 – 1939) wybitny historyk, polityk i działacz społeczny (ISBN 83-7322-938-8),
- Cichociemny z Bydgoszczy i inne opowiadania historyczne (2009, ISBN 978-83-61186-16-8),
- Der Bromberger Blutsonntag: Legende und Wirklichkeit (1990, ISBN 83-85003-38-X),
- Dywersja czy masakra?: cywilna obrona Bydgoszczy we wrześniu 1939 r. (1988, ISBN 83-03-02193-1),
- Historia kultury fizycznej (2005, ISBN 83-7096-552-0),
- Katyń 1940 (1995, ISBN 83-904635-0-4),
- Leon Janta Połczyński (1867-1961) – minister i senator z Borów Tucholskich (2001, ISBN 83-7174-820-5),
- Okupacja hitlerowska na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945 (1984, 8321571840),
- Pomorskie rody ziemiańskie w czasach nowożytnych. Red. W. Jastrzębski (2004, ISBN 83-89886-05-7),
- Terror i zbrodnia: eksterminacja ludności polskiej i żydowskiej w rejencji bydgoskiej w latach 1939-1945 (1974),
- W dalekim, obcym kraju: deportacje Polaków z Pomorza do ZSRR w 1945 roku (1990, ISBN 83-7003-138-2),
- Wrzesień 1939 roku i jego konsekwencje dla ziem zachodnich i północnych Drugiej Rzeczypospolitej (ISBN 83-231-1208-8, wspólnie z Ryszardem Studzińskim).
Przypisy
- Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 26.01.2024 r.]
- Skład osobowy Zarządu BYDGOSKIEGO TOWARZYSTWA NAUKOWEGO w latach 1959 – 2008. btn.utp.edu.pl. [dostęp 07.05.2013 r.]
- Redakcja Kroniki Bydgoskiej. tmmb.pl. [dostęp 07.05.2013 r.] [zarchiwizowane z tego adresu 10.09.2013 r.]
- Instytut Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 1956-2006, wyd. Poznańskie, Poznań 2006, s. 215
- Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 1: A-D, red. nacz. Feliks Tych, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1978, s. 5
- a b Prof. Włodzimierz Jastrzębski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 27.10.2009 r.]
- Centralny Rejestr Członków Polskiego Związku Szachowego: JASTRZĘBSKI Włodzimierz. [dostęp 27.10.2009 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Hanna Chorążyna | Alicja Irena Breymeyer | Jerzy Gąssowski | Antoni Auleitner | Marta Rzewuska-Frankowska | Agata Kot-Wasik | Zbigniew Lorkiewicz | Marek Konopczyński | Eugeniusz Klemens Dziewulski | Leopold Berkiewicz | Adam Bobryk | Maria Gorzechowska | Hieronim Grala | Eugeniusz Frankowski | Lech Grabowski | Tamara Zacharuk | Jerzy Wiszniewski (hydrobiolog) | Antoni Winter | Oskar Flatt | Zdzisław StefanoffOceń: Włodzimierz Jastrzębski (historyk)